Tarım Alanları

TRC3 Bölgesinde tarım alanları ve tarım dışı alanların yoğunluğu bakımından Mardin ili öne çıkmaktadır. Mardin’de yıllık ortalama güneşlenme süresi 3000 saatten fazladır; 3250 saate yaklaşan alanlar bulunur, dolayısıyla yıl boyunca günde 8-9 saat güneşlenme süresi mevcuttur. Bu durum Fotosentez için gerekli olan asgari sıcaklığın sağlanmasına yol açmakta ve yılda 2–3 ürün almayı mümkün kılmaktadır . 2018 yılı Tarım ve Orman Bakanlığı verileri incelendiğinde Mardin ili arazilerinin %53’ünün tarımsal alanlardan oluşturduğu görülmektedir; bunu %45 oranında orman ve yarı doğal alanlar ve %2 oranında yapay bölgeler takip etmektedir. Sulak Alanlar ve su kütleleri sırasıyla %0,01 ve %0,07 oranında yer kaplamaktadır.

Tablo Mardin İli Arazi Dağılımı

• Tarım ve Orman Bakanlığı (Corine), 2018

Tarım alanlarının dağılımına bakıldığında “tahıllar ve diğer bitkisel ürünlerin alanının” 2.538.950 hektar ile toplam tarım alanlarının yüzde 81’lik kısmını, en büyük bir kısmı kapsadığı görülür. Bu değerlere ulaşılmasında Mardin’in en büyük ovası olan Kızıltepe ovasında gerçekleşen tahıl üretimi faaliyetlerinin etkisi büyüktür. 2020 TÜİK istatistiklerine göre Kızıltepe ilçesi 984.052 dekar ile en geniş tarımsal alana sahip Bölge ilçesidir. Corine istatistiklerine göre (2018) ilçedeki arazilerin %88,79’u tarımsal alanlardan oluşmakta; %8,2’lik kısmı orman ve yarı doğal kısımlardan oluşmaktadır. En yoğun gerçekleşen tahıl üretimine ek olarak ilde meyveler, içecek ve baharat bitkileri alanının 2020 TÜİK istatistiklerine göre 449.091 hektar ile toplam tarım alanlarının %14’lük kısmı kapsadığı görülür.  Tarım alanlarında üçüncü en yoğun alan, 95.324 hektar ile %3’lük pay kaplayan sebze alanlarıdır. En az yer kaplayan nadas alanları %2’lik paya sahiptir. İlde süs bitkileri alanına rastlanmamıştır.

Tablo Mardin İli Tarım Alanları Bilgileri

Kaynak: TÜİK, 2020

2004-2020 yılları verileri karşılaştırıldığında işlenen tarım alanlarının Mardin’de 361 bin hektardan 269 bin hektara kadar azaldığı görülür. Bunun en belirgin sebepleri arasında, kırsaldan kent merkezlerine yoğun göç ile beraber plansız kentleşme ve verimli tarım arazileri üzerinde bilinçsiz yapılaşmanın yarattığı etkinin olduğu söylenebilir.

Şekil Mardin İli Toplam İşlenen Tarım Alanı (hektar)

Kaynak: TÜİK, 2020