İhracat

2020 yılı TÜİK verilerine göre Mardin, ihracatta Türkiye’de 18.sırada yer almaktadır. İlde ihracat 2019-2020 arasında artış göstererek 1 milyara yakın bir hacim oluşturmuştur.

Şekil  İhracat İstatistikleri

Kaynak: TÜİK, 2019

TÜİK istatistiklerine göre Mardin’de ihracatı en çok yapılan 1.ürün 2018 yılında 398 milyon $; 2019 yılında 318 milyon $; 2020 yılında 321 milyon $ ile “öğütülmüş tarım ürünleri” sektörüdür. İkinci ürün 2018 yılında 115 milyon $, 2019 yılında 144 milyon $ ve 2020 yılında 118 milyon $ ile “giyim eşyası (kürk hariç)” sektörüdür. En çok ihracat yapılan üçüncü sektör yıllara göre değişiklik göstermiştir. 2018 yılında “demir, çelik ana sanayi” 32 milyon $ ile üçüncü sırada yer alırken 2019 yılında “motorlu ve kara taşıtlarının motorlarıyla ilgili parça ve aksesuarlar” 30 milyon $ ve 2020 yılında “çimento, kireç ve alçı” sektörü 32 milyon $ hacme ulaşmış ve üçüncü sırada yer edinmiştir.

İhracat ürünlerinin 2018, 2019 ve 2020 yılı verilerine bakıldığında büyük payın öğütülmüş tahıl ürünlerine (2018 yılı için % 49) ait olduğu görülmektedir. Bunu “giyim eşyası” (%14) ve “demir-çelik ana sanayi” (%4) takip eder. 2019 yılı ihracat verilerine bakıldığında ise ilk iki sektör olan “öğütülmüş tahıl ürünleri” (%41) ve “giyim eşyasının” (%19) yine değişmediği fakat üçüncü sektör olan “motorlu kara taşıtlarının motorlarıyla ilgili parça ve aksesuarlarının” %4’e yükseldiği görülür. Öğütülmüş tahıl ürünlerinin toplam yüzdesi %49’dan %41’e düşmüştür. 2020 yılı ihracat verilerine göre “öğütülmüş tahıl ürünleri” toplamdan %44’lük pay almıştır. “Giyim eşyaları” %16 ve “çimento kireç alçı üretimi” %4 ile onu takip etmiştir. “Öğütülmüş tahıl ürünleri” sektörünün (un ve bulgur) her üç yılda da büyük payı kapsaması Mardin’deki tahıl üretimiyle yakından ilişkilidir. Bölgedeki tahılın 2019 üretimin yaklaşık %72’si, ülke genelindeki üretimin de %3,45’i Mardin’de gerçekleşmiştir.

Şekil Sektörel Bazlı İhracat İstatistikleri

Kaynak: TÜİK, 2019

Tüm ürünlerin teknolojik seviyesine bakıldığında TÜİK istatistiklerine göre 2018 yılına ait ihracat ürünlerinin %81’inin düşük teknolojili, %9’unun orta-yüksek teknolojili ve toplam %1’inin yüksek teknolojili olduğu görülür. 2019 yılında %78 düşük, %8 düşük-orta ve %13 orta yüksek pay alırken yüksek teknolojili ihracat ürünleri yine %1 olarak kaydedilmiştir. 2020 yılında düşük teknolojili ürün %78 iken düşük-orta %12; orta-yüksek %8 ve yüksek %1 şeklinde kaydedilmiştir. Üç yılda yüksek teknolojili ürün oranı değişmezken düşük-orta ve orta-yüksek teknolojili ürünlerin toplam payı artmıştır.

2019 yılı istatistiklerinde ülkelerin Mardin ili ihracatındaki payına bakıldığında en çok pay alan ülkenin %88,78 ile Irak olduğu, onu %5,09 ile İran’ın, %1,73 ile Suriye, %,0,51 ile Almanya’nın takip ettiği görülür.

Tablo: Ülkelerin İl İhracatında Payı

Kaynak: T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, İl Sanayi Durum Raporu, 2019